Phoenix Force là một thực thể bất tử, bất khả xâm phạm và là hiện thân bất định của sự sống sơ khai, có thể coi như con đẻ của vũ trụ. Nó có mối liên hệ với mọi dạng năng lượng psionic đang, hoặc đã từng xuất hiện trong mọi thực tại của vũ trụ; một Vệ sĩ của Tạo hóa, và là người bảo vệ không chính thức của khối pha lê M'Kraan. Phoenix Force cũng là một trong những sinh vật đáng sợ nhất toàn vũ trụ - do khả năng cắt đứt hoặc tái tạo bất kỳ thành phần nào trong vũ trụ, cũng như hủy diệt hoàn toàn, theo đúng như một phần mục đích tồn tại của nó: "Phán quyết Phượng Hoàng" - thiêu rụi những gì không hoạt động. Sự can thiệp của Phoenix Force dựa theo giả định: "cái không hoạt động" là những thứ trở nên trì trệ thay vì tiến hóa tự nhiên.

Vào những lúc hiện thân, Phoenix Force chu du khắp vũ trụ cũng như những sinh vật khác. Thuở ban đầu, nó chỉ là một quần thể năng lượng không có hình dáng rõ ràng, chỉ đến vài ngàn năm trước, khi nó đến Trái Đất và gặp một pháp sư tên Feron (người tôn thờ cái tên Phượng Hoàng trong truyền thuyết), Phoenix Force đã dựa theo sức tưởng tượng phi thường của Feron để chuyển thành hình dạng một con chim lửa như hiện tại ta thấy. Ông ta đã mượn năng lượng của Phoenix Force để xây dựng một cây trụ đá (stone pillar) (nhìn giống như một ngọn hải đăng) bắc ngang qua các vũ trụ (multiverse). Cây trụ trở thành ngọn hải đăng dẫn đường của nhóm siêu anh hùng Excalibur (có sự góp mặt của Rachel Summers). Phoenix Force rời Trái Đất, nhưng rồi được triệu hồi lại khi nó cảm nhận thấy tâm linh của một người đang vượt khỏi những giới hạn vật chất, một bộ não có thể tương thông với Phoenix Force. Đó là Jean Grey trẻ, người có thể dùng năng lực ngoại cảm để liên kết với tâm linh người bạn đã chết của cô, Annie Richards, giữ cho linh hồn Annie không đi sang thế giới bên kia. Phoenix Force dùng năng lượng của nó để bẻ gãy mối liên kết đó và luôn dõi theo Jean một cách sát sao, bởi nó cảm nhận một mối quan hệ gần gũi với dị nhân trẻ này. Nhiều năm sau, khi Jean đang hấp hối trên phi thuyền con thoi, tâm linh của cô đã cầu cứu sự giúp đỡ. Phoenix Force đáp lại lời kêu gọi đó và cứu Jean, biến đổi cô thành một Phượng Hoàng.

Theo tình tiết gốc, hiện thân Jean Grey của Phượng Hoàng không còn là một thực thể vũ trụ tách rời nữa, đổi lại Jean có được một khả năng tâm linh tối thượng, nhưng việc đó khiến cô bị huỷ hoại dần dần dưới sự cám dỗ của những kẻ địch như Mastermind và Emma Frost; đến khi không thể kềm chế được nguồn năng lượng khổng lồ trong người nữa, Jean trở nên điên cuồng. Cô trở thành Dark Phoenix (Phượng Hoàng Bóng Tối) và hủy diệt một hành tinh đông đúc cư dân, sau đó tự sát trên Mặt Trăng.

Nhằm đưa Jean trở lại vài năm sau đó, cốt truyện được lật lại, tiết lộ thêm về thực thể vũ trụ Phoenix Force. Nó đã sao chép Jean lên chính nó, tự bảo với bản thân rằng mình chính là Jean, và cư xử giống hệt như cô trong khi Jean thật vẫn đang nằm hôn mê dưới biển. Sự kiện này mở đường cho Jean sống lại làm thành viên của nhóm X-Factor. Tình tiết về sau được mở rộng theo Jean hoặc bản sao Phượng Hoàng tùy theo tác giả tập truyện vào từng thời điểm.

Một phần Phoenix Force kết hợp với Madelyne Pryor, một bản sao của Jean, cho tới khi cô ta tự sát và ý thức của Phoenix Force kết hợp trở lại với Jean vừa được cứu sống. Một người khác cũng chiếm hữu một phần Phoenix Force là Rachel Summers, con gái của Jean trong một tương lai song song (alternate future) sau sự kiện Days of Future Past (Ngày quá khứ của tương lai). Cô có thể liên lạc với Phoenix Force và cho phép nó chiếm hữu bản thân, để sử dụng trong giới hạn một phần năng lượng bao la của nó.

Về sau, khi Rachel Summers đã trở về tương lai, Jean lấy lại bí danh là Phoenix. Cô thậm chí có thể hiện thân dưới hình dạng chim Phượng Hoàng mà không cần vận dụng năng lượng. Trong tập truyện New X-Men, Jean và Phoenix Force hòa nhập làm một. Phoenix Force đã nói với giáo sư Xavier "Jean là nơi cư ngụ duy nhất của tôi"

Trong loạt truyện ngắn Phoenix: The Endsong (Phượng Hoàng: Bài ca cuối cùng), Phoenix Force trở lại Trái Đất và hồi sinh Jean Grey. Trải qua hàng loạt biến cố; bao gồm việc Jean buộc Wolverine giết cô, Jean tự giam mình trong băng, Phoenix Force chuyển sang cơ thể Emma Frost, và một phần nhóm X-Men bị mắc bẫy do chủng tộc Shi'ar tạo ra, Jean Grey tái xuất, kiểm soát Phoenix Force và cứu thoát cả nhóm. Diễn tiến sự việc dẫn tới một cuộc tấn công của Shi'ar chống lại Phoenix Force, và đó là một câu chuyện dang dở. Kết quả của nó được giải quyết trong Phoenix: The Warsong (Phượng Hoàng: Bài ca chiến tranh).

Loạt truyện cho thấy rằng Jean Grey là một thực thể khắng khít mà Phoenix Force coi là đại diện chính thống hay hiện thân vật lý của nó, xa hơn nữa, Phoenix Force uỷ quyền cho Jean sở hữu nó theo kiểu quan hệ ruột thịt hoặc ràng buộc tâm linh.

Những năm ở tương lai, khi Phoenix Force mang Rachel Summers vào vũ trụ để chữa thương, nó gặp Galactus, kẻ sống bằng cách nuốt chửng những ngôi sao, lúc đó đang ăn một hành tinh. Cuộc chiến giữa hai bên nổ ra và Phoenix Force chặn đứng Galactus. Không may, hành tinh mà nó cố cứu đã bị phá hủy bởi sức mạnh kết hợp của cả hai. Phoenix yêu cầu Galactus dừng tay vì hắn không còn đủ sức để tiếp tục nữa. Nó muốn hồi sinh lại hành tinh mà Galactus đang ăn và bị phá hủy sau trận chiến. Nhưng Galactus cũng chẳng phải tay vừa, bảo rằng nếu hắn là kẻ ăn ngấu nghiến các sinh mệnh trên hành tinh, thì Phoenix cũng chẳng tốt lành gì khi lần lượt hút năng lượng sống từ tương lai - giết đi vô số sinh vật đáng lẽ phải được sinh ra.